(TGĐA) – Gần đây, lĩnh vực sản xuất phim online có quy tắc mới về phân chia lợi nhuận, thu hút sự quan tâm của người trong ngành đối với phim online. Tính đến ngày 30/9, trang trực tuyến Iqiyi tổng cộng có 11 bộ phim online phân chia lợi nhuận doanh thu cán mốc 10 triệu CNY, phân chia lợi nhuận doanh thu bộ phim Linh hồn bài độ: Hoàng tuyền đột phá 45 triệu, số lượt người xem khoảng 15 triệu, khiến người trong ngành nhìn thấy tốc độ phát triển nhanh chóng và khả năng “đẻ ra tiền” của thị trường phim online.
Từ năm 2014, khi trang xem phim trực tuyến Iqiyi lần đầu tiên công bố khái niệm “phim online bom tấn”, đến nay dòng phim online đã tiến vào năm thứ tư. Từ lúc đầu là phim “mọc hoang” đến nay hình thành cả hệ sinh thái, phim online đón chào giai đoạn phát triển mới, đồng thời Hội ủy viên phim online cũng chính thức được thành lập.
Phóng viên báo Tân Kinh phỏng vấn nhiều người làm việc trong lĩnh vực phim online, mô tả quá trình phát triển của dòng phim này, làm rõ quy tắc phân chia lợi nhuận của 3 trang mạng lớn Youku, Iqiyi và Tencent, đồng thời đào sâu tìm hiểu xu thế phát triển trong tương lai của phim online.
Trang trực tuyến Youku, một phiên bản của Youtube |
Có tên phim trước, mới nghĩ đến nội dung, kịch bản hoàn thành trong 1 tuần
Khái niệm “phim online bom tấn” được Iqiyi đề xuất lần đầu tiên vào năm 2013, sau đó chính thức công bố trên diễn đàn đỉnh cao phim online kỳ thứ nhất của Iqiyi vào ngày 18/382014. Vậy thế nào là phim online bom tấn? Có những yếu tố thiết yếu sau đây: chế tác phù hợp quy luật điện ảnh, phù hợp chính sách pháp luật liên quan của quốc gia, thời lượng hơn 60 phút, đồng thời nhất định phải phát hành lần đầu tiên trên trang mạng kết nối.
So với phim chiếu rạp, ngưỡng của phim online thấp hơn, các phương diện như đầu tư, chế tác, diễn viên đều không bằng phim chiếu rạp. Từ lúc chuẩn bị đến khi ra mắt, một bộ phim chiếu rạp trung bình cần tốn thời gian 2 năm, mà phim online thường chỉ cần nửa năm. Đến nay phim online đã có 4 năm “tuổi đời”, nhưng vẫn chưa thể thoát khỏi thành kiến của rất nhiều khán giả cho rằng nó là loại phim rẻ tiền, điều này có liên quan rất lớn đến phim online “mọc hoang” thời kỳ đầu, nội dung thô tục, chế tác sơ sài từng là “tác phong quen thuộc” của rất nhiều phim online.
Iqiyi được xem là “cánh chim đầu đàn” của phim online |
Phóng viên báo Tân Kinh phỏng vấn một đạo diễn làm phim online – giáo sư Tần, trước khi tham gia lĩnh vực phim online, giáo sư Tần từng quay quảng cáo cho một số app trên mạng, nhưng vì kinh phí có hạn, chất lượng phim không cao, từ năm 2014 bắt đầu có phim online thu lợi nhuận theo số lượt người xem, giáo sư Tần chuyển hẳn sang quay phim online. Ông nhớ, lúc mới vào nghề, thị trường phim online có thể nói là: “Bát nháo như cái chợ, trình độ của người làm nghề khá thấp, nhà đầu tư đều là “chủ mỏ” chỉ biết đến lợi nhuận, để thu hút người xem, nâng cao lượt xem, trên màn hình toàn là “thi thể, lõa thể”.
Bộ phim online đầu tiên giáo sư Tần quay là Quỷ cục: cương thi đều đi đâu rồi? tên phim ăn theo chương trình “Ba ơi mình đi đâu thế?” đang ăn khách thời điểm đó, nhưng sau thời gian nửa năm xem phim trả phí qua đi, phim tự động bị gỡ xuống, bây giờ ngay cả giáo sư Tần cũng không tìm được bộ phim này: “Rất nhiều phim của tôi đã không tìm được nữa, vì lúc đó tình hình rất rối, bao gồm hiệu quả rối, chế tác rối, hậu kỳ rối, quản lý cũng rối, đủ loại rối”.
Phim online của giáo sư Tần, kịch bản đều do ông tự viết, thông thường chỉ tốn thời gian khoảng 1 tuần, số lượng chữ từ 15 ngàn đến 18 ngàn: “Kịch bản không nên quá dài, vì nếu dài quá bạn quay không nổi, còn phải xóa, quay ra cũng lãng phí tiền bạc, chẳng hạn bạn thức cả đêm quay xong trang này, xoay đầu lại không thích hợp nói cắt là cắt, cũng có nghĩa là tất cả công sức bỏ ra, tất cả diễn viên diễn xuất đêm hôm đó đều lãng phí”.
Trang trực tuyến Tencent tuy “sinh sau đẻ muộn”, nhưng có nguồn nhân lực và tài chính hùng hậu, là môi trường tốt cho các đạo diễn trẻ phát huy. |
Mặc dù đã làm phim online 4 năm, giáo sư Tần vẫn gặp phải loại vấn đề này: “Hiện tại, tôi đang quay bộ phim Tống khoái đệ, sau khi cắt ghép phim còn 110 phút, nhưng chỉ có thể giữ lại 80 phút, phải xóa 30 phút, tương đương mất đi 1/3 bộ phim”.
Nhưng, giáo sư Tần sẽ tiếp tục quay phim online: “Vì làm phim online sẽ nghiện”. Nguyên nhân khiến giáo sư Tần nghiện là: “Nếu là phim chiếu rạp, có thể phải mất 2 năm mới quay được một bộ phim, nhưng phim online một năm có thể quay 3 – 4 bộ, có ý tưởng liền có thể thực hiện, ví dụ nói tháng 1 tôi có ý tưởng, tháng 6 tôi đã có thể biến ý tưởng thành hiện thực, điều này rất thú vị, hơn nữa tiến bộ rất nhanh. Chẳng hạn năm nay tôi làm 4 bộ phim, năm sau tôi lại làm thêm 4 bộ phim, khi so sánh tôi liền biết mình tiến bộ ở đâu”.
Từ biệt trạng thái “gánh hát lưu động”
Theo người trong ngành tiết lộ với phóng viên: “Năm nay số kinh phí đầu tư làm phim online tuyến 1 đã đạt mức 6 – 7 triệu CNY, tương đương với phim chiếu rạp kinh phí thấp. Năm ngoái, bắt đầu có một số bộ phim có kinh phí đầu tư lên đến hàng chục triệu CNY. Mức đầu tư thấp khoảng 1 triệu CNY chỉ là ở giai đoạn đầu lúc phim online mới xuất hiện”.
Năm 2017, sau khi chính sách phim online bị thu hẹp, bắt đầu nỗ lực hướng đến “phim chất lượng cao”, các công ty điện ảnh lớn như Hoa Nghị Huynh Đệ, Hoan Thụy Thế Kỷ, Truyền Thông Từ Văn cũng bắt đầu “bày binh bố trận” cho nghiệp vụ phim online, bộ phim The Farewell Girls do Truyền Thông Từ Văn hợp tác với Iqiyi sản xuất trở thành tác phẩm được dân mạng truyền miệng rộng rãi, được trang mạng Douban chấm 6.8 điểm.
Bộ phim online The Farewell Girls do Truyền Thông Từ Văn hợp tác với Iqiyi sản xuất, đã được trang mạng Douban chấm 6.8 điểm |
CEO của Ảnh Nghiệp Đào Mộng – ông Ngô Tịnh cho rằng: “Phim online đã tiến vào thời đại 2.0, cũng chính là thời đại phim chất lượng cao, tuy số lượng phim online đã giảm, nhưng đề tài và thể loại lại không ngừng mở rộng, tiêu biểu là phim nói về tình cha con đầy cảm động – Daddy, phim phiêu lưu hành động – Đại xà, series Hoàng Phi Hồng do Triệu Văn Trác sản xuất kiêm nam chính, phim Linh hồn bài độ: Hoàng tuyền… bất kể là mức độ truyền miệng hay doanh thu đều đạt đến một đỉnh cao mới.
Năm 2017, mức trần phân chia lợi nhuận phim online là 27 triệu CNY, mà 6 tháng đầu năm 2018 hiệu suất thị trường phim chất lượng cao đã vượt qua cả năm ngoái. Mức trần phân chia lợi nhuận không ngừng bị phá vỡ, trước mắt đã vượt qua 40 triệu CNY. Bộ phim Tề Thiên Đại Thánh: Vạn yêu chi thành do công ty Đào Mộng sản xuất, chỉ trong một thời gian ngắn đã đột phá con số 40 triệu CNY, nếu đổi thành doanh thu phòng vé phim chiếu rạp có thể vinh dự chiếm lĩnh hạng 13 trong bảng xếp hạng phim có doanh thu cao nhất 6 tháng đầu năm 2018, cũng có nghĩa là phim online đã đạt đến mức độ phân chia lợi nhuận mà rất nhiều phim chiếu rạp không cách nào đuổi kịp.
Triệu Văn Trác tự bỏ vốn và đóng nam chính cho series phim online Hoàng Phi Hồng |
Theo người trong ngành phân tích, giai đoạn hiện tại, sự phát triển của phim online đã từ giã trạng thái “gánh hát lưu động” không tiền, không đội ngũ, phim online giai đoạn hiện tại “có tiền, có đội ngũ, có quy tắc, có thể loại, đã là một thị trường đủ thể loại, có thể sản xuất hàng loạt, không ngừng sản xuất và nâng cấp, mà phim chiếu rạp quá phức tạp, thời gian cách nhau giữa hai bộ phim quá dài, nó có thể thúc đẩy một loại hình, nhưng sự nâng cấp của nó có thể không đuổi kịp sự thay đổi thị hiếu của khán giả”.
Cung cấp nhân tài cho ngành điện ảnh
Một nhà chế tác phim online có nhiều năm kinh nghiệm nói với phóng viên báo Tân Kinh: “Một đạo diễn giỏi có thể quay 6 bộ phim online/ năm, bình quân một năm cũng có thể quay 2 – 3 bộ phim, quay xong một hạng mục thì có thể sửa lỗi một lần, như vậy có thể quay nhiều, mắc lỗi nhiều, nâng cấp nhiều. Ngoài ra, tung lên mạng có thể nhìn thấy phản ứng trực tiếp của khán giả, hơn nữa phản ứng của khán giả là tức thời, phản hồi của phim chiếu rạp thì rất chậm”.
Bộ phim Diên hy công lược được phát sóng trên đài truyền hình và phát song song trên trang trực tuyến Iqiyi |
Do đó, phim online có công dụng cung cấp nhân tài cho cả ngành điện ảnh, Ảnh Thị Xí Nga tung ra “kế hoạch hỗ trợ đạo diễn trẻ” chính là chuẩn bị đội ngũ nhân tài cho ngành điện ảnh, hoạt động gồm các khâu đạo diễn tuyển chọn, đào tạo tổng hợp, hỗ trợ hạng mục, bình chọn sàng lọc, cung cấp nhân tài… Kế hoạch hỗ trợ đạo diễn trẻ trong năm 2018 mở rộng sự hỗ trợ đối với phim online, số lượng phim tăng lên đến 10 bộ, kinh phí hỗ trợ phim được nâng lên đến mức cao nhất 4 triệu CNY/ phim.
Người trong ngành phân tích rằng: “Phim online của trang Tencent có đường lối rõ ràng, thực hiện rất nhiều kế hoạch của đạo diễn trẻ, quay lại bản chất của phim online, chuẩn bị nền tảng nhân tài cho ngành điện ảnh, đông đảo đạo diễn trẻ, nhà chế tác phim, nhà quay phim đã hoàn thành tác phẩm thương mại đầu tiên của mình trong khoảnh sân này. Chuẩn bị nhân tài cho thị trường, đây không phải hành vi của thị trường hóa hoàn toàn, mà là một lối ra. Thật ra, nguồn kinh phí 4 triệu CNY đã đủ quay một bộ phim thương mại, trong một đợt nếu có thể sàng lọc ra hai đạo diễn, đã là rất tốt”.
Năm 2018 sẽ là đường ranh giới của phim online
Trước mắt phim online đã hoàn thành giai đoạn phát triển thứ nhất, hoàn thành quy mô hóa, thương nghiệp hóa, đồng thời đã bước đầu hình thành nhóm công ty đầu tiên: “Giai đoạn thứ hai là phải lên sàn, có lẽ bắt đầu từ năm 2019, bây giờ một bộ phim có thể thu về lợi nhuận mấy chục triệu CNY, nhưng đề tài vô cùng tập trung, thể loại ma thuật, khán giả xem mãi cũng sẽ chán, đổi mới cũng thiếu sức lực, giai đoạn thứ hai phải làm thế nào để có sự đổi mới nhất định về đề tài, nâng cao tỷ lệ khán giả xem phim trên mạng, đây là công việc chính của giai đoạn hai. Đối với thị trường mới, làm thế nào sản xuất ra những bộ phim chất lượng cao một cách nhanh chóng chính là mục tiêu chúng tôi hướng đến”, CEO của Ảnh Nghiệp Đào Mộng – ông Ngô Tịnh chia sẻ.
Bộ phim Như Ý truyện tạo được hiệu ứng mạnh mẽ cũng nhờ được phát sóng song song trên trang trực tuyến Tencent |
Một người trong ngành khác mô tả quy trình phát triển của phim online là “Phim online 1.0 là quá trình từ không đến có, hiện tại tiến vào giai đoạn 2.0 thì bắt đầu “cày sâu bừa kỹ”, thông thường thời gian quay phim là 20 ngày, mọi phương diện đều nâng cao”.
Người sáng lập kiêm CEO của Kỳ Thụ Hữu Ngư – ông Đổng Quan Kiệt dự đoán, năm 2019 sẽ là đường ranh giới của sự phát triển của phim online, sang năm Kỳ Thụ Hữu Ngư sẽ dành ra 30% kinh phí, thử làm phim đề tài hiện thực và đề tài phụ nữ: “Ưu thế của phim online ở chỗ chúng tôi có thể đáp ứng tốt hơn yêu cầu của người dùng. Mạng liên kết là dữ liệu hóa, hành vi của toàn bộ người dùng đều có dữ liệu, dựa theo phản hồi của người dùng để phục vụ tốt hơn, đáp ứng yêu cầu của người dùng một cách chính xác. Bất kỳ ngành nghề mới nào đều trải qua nhiều giai đoạn phát triển, chỉ có không ngừng tiếp cận người dùng, mới không bị đào thải”.
NGUỒN : thegioidienanh.vn